Weet je echt wat er bij de gebruiker van (zorg)technologie speelt?

Samenvatting participatief actie onderzoek over hoe implementeerders gebruikers kunnen betrekken bij de implementatie van technologie.

Vol trots mag ik de samenvatting van mijn onderzoeksrapportage delen. Dit betekent dat ik mijn masterthesis (beoordeeld met een 7 🙂 )en mijn master heb afgerond. Het kon bijna niet anders dat het onderwerp over zorgtechnologie ging. Daarom deel ik het ook graag als op mijn blog zorgtechnologie.net. Dank aan iedereen die meegewerkt heeft! Mocht je interesse hebben in het complete onderzoek, neem gerust contact met mij op. Delen wordt gewaardeerd.

—————————————————————————————

Samenvatting

Dit onderzoek heeft als hoofdvraag: Hoe kunnen implementeerders gebruikers betrekken bij de implementatie van technologie in de zorg? 

De context van dit onderzoek is zorg en richt zich op de praktijkkennis die al aanwezig is over implementaties. Met dit onderzoek wordt er organisatie overstijgend gekeken naar het strategische vraagstuk hoe technologie een wezenlijk onderdeel kan worden van zorg. Hulpmiddel in het participatieve deel van het onderzoek is de implementatiescan. Hier is de opdracht van de HAN aan gekoppeld, dat gaat over hoe gebruikers betrokken kunnen worden bij de implementatie scan. Er is onderzoek gedaan onder gebruikers, ambassadeurs en implementeerders van technologie. Hierbij is eerst narratief onderzoek gedaan en daarna zijn er twee participatieve dialoogsessies geweest met een mix van betrokkenen. De uitkomst van dit rapport richt zich met name op bewustwording van implementeerders en ontwerpadviezen om de implementatiescan te verbeteren.

In het narratieve onderzoek zijn 28 verhalen opgehaald bij 20 verschillende organisaties. Achttien bij zorg organisaties (VG, GGZ, NAH, VVT en revalidatie), vijf bij onderwijsinstellingen, twee bij leveranciers van technologie en twee bij advies organisaties. De helft was bij de groep implementeerders en de andere helft was bij de (gebruikers)groep gebruikers en ambassadeurs. Het onderzoek bevestigt wat er in de theorie te vinden is. Implementaties in de zorg mislukken vaak en implementeren blijkt ingewikkeld. Gebruikers voelen zich onvoldoende betrokken. Uit de verhalen vanuit het narratief onderzoek blijkt dat 85% van implementaties uit de verhalen van gebruikers en ambassadeurs mislukten. Bij de 15% die lukte had de digivaardigheid van cliënt en patiënt veel invloed op het lukken van de implementatie. Bij opgehaalde verhalen onder implementeerders was dit met 89% bijna tegenovergesteld. Goed om hierbij te vermelden is dat 93% van de verhalen zich in een andere context afspeelden. Implementatie in de zorg wordt als extra moeilijk ervaren vanwege de complexiteit (driedubbele innovatie). Uit het narratieve deel van het onderzoek kwam naar voren dat de context en veranderomgeving van de implementatie een belangrijke rol speelt. Een faciliterende, lerende, belonende en motiverende veranderomgeving bij gebruikers creëren werkt het best. Door de narratieve verhalen te analyseren in twee dialoog sessies werd duidelijk dat het belangrijk is dat er (echte) verbinding door de implementeerders nodig is om aan te sluiten bij de werkelijke situatie. Hiervoor is belangrijk dat implementeerders empathisch en generatief kunnen luisteren. Verder komt naar voren dat er eenzelfde beeld van de implementatie nodig is, dat nut en noodzaak duidelijk moeten zijn en dat werk en veranderprocessen samen bedacht moeten worden. 

Samenvattend blijkt goed implementeren, waarin gebruikers betrokken worden, een mix te zijn van: 

• Goed aansluiten bij de werkelijke situatie van de gebruiker en de context die hierbij hoort. 
• Persoonlijke competenties van de implementeerder. 
• Een faciliterende, lerende, belonende en motiverende veranderomgeving voor gebruikers. 
• Dat samen met gebruikers technologie passend gemaakt wordt in hun werkprocessen/context. 
• Het samen bedenken van een veranderproces waarin ieders rol en verantwoordelijkheid duidelijk is. 

Met behulp van de analyse van narratieve data zijn er vanuit de dialoogsessies adviezen voor de implementatiescan ontstaan. De implementatiescan is een goed instrument. Het advies is om de digivaardigheid van gebruikers in de scan op te nemen. Het andere advies gaat over veranderen en het veranderproces dat nodig is om technologie goed te implementeren. 

————————————————————————————-

Speciale dank gaat uit naar Lectoraat Innovatie in de Publieke sector van de HAN, met name Anne Pepers. Meer informatie over de implementatiescan is te vinden via deze link. Ook Speciale dank aan mijn kritische partner Masja Slor, Annet Scheringa voor de hulp met de narratieve vraag (vergeet niet haar mooie boek storylistening te lezen) en aan Patrick Vinkenvleugel, voor al de mooie perspectieven, visualisaties en ideeën.